Nieuwe Blekke ploeg blijvende herinnering Hermalens carnaval

SCHIJNDEL | Het kunstwerk van de Blekke Ploeg zal op 15 december officieel vervangen worden. De Blekke Ploeg gaat al vijftig jaar mee en moet de herinneringen van de gelijknamige Hermalense carnavalsvereniging in leven houden. 

Door: Cis van Pinxteren.

Berrie den Ouden hoorde dat de Blekke Ploeg zou worden opgeheven. “De ploeg was wel weer eens aan een restauratie toe, nu is het uiteindelijk toch tot een vervangende ploeg gekomen.” Het bouwbedrijf Van de Loo- Van Heesch heeft de sokkel voor hun rekening genomen. Bert van Esch heeft zijn wentelploeg en de belettering beschikbaar gesteld. Het staalbedrijf van Jos en Peter van Grinsven heeft de ploeg gezandstraald en in kleur gespoten. Mark van den Oever heeft het grondwerk verzorgt. Het kunstwerk is lange tijd vergeten maar zal volgens wethouder Menno Roozendaal eindelijk opgenomen worden in de kunstroute. De gemeente zal voortaan het kunstwerk onderhouden. Initiatiefnemer Berrie den Ouden is daar zeer tevreden over. “De hele buurt van ’t Hermalen is dankbaar dat dit gedaan word. De ploeg staat hier mooi in het midden van het Hermalen en is goed zichtbaar richting Schijndel en Boxtel.” Tein den Ouden, Dick Bos, Bert en Mien van Esch waren in januari 1971 betrokken bij de eerste Blekke ploeg. Bert van Esch: “We hadden een voetbalfeestje van ‘Het Hermalen’ op zaterdagavond, daarna gingen we met een groep naar Theo van Esch. Dick Bos zei op een gegeven moment ‘waarom kan de buurt van ‘t Hermalen geen carnavalswagen bouwen’.” De hele avond praatte het gezelschap erover. Tijdens het bedenken van de naam ontstonden hevige discussies. Bert: “Voorheen was er eens een knokploeg in het Hermalen, we hebben de naam maar gauw veranderd in de Blekke Ploeg, haha.” Ieder lid van de vereniging droeg een touwtje om z’n hals met het blekke embleem van de vereniging erop.

Liefde en Gein
De oprichters spraken af om de woensdag daarna weer af te spreken en elk twee á drie gasten mee te nemen. Met circa veertig man besloten ze dat die wagen er moest komen. De eerste wagen heette ‘de Liefde en de Gein’, dat was gebaseerd op een liedje. Vijftig wagens bouwde de vereniging en aan kinderoptochten deden ze tevens ook nog mee. Eenmaal werden ze eerste tijdens het 33-jarigejubileum, daarmee stond de Blekke Ploeg bekend om het maken van behoorlijke wagens. “De wagen bestond uit een rad met daarop taarten, iemand binnenin de wagen moest de hele optocht draaien aan het rad. Hij was blij toen het afgelopen was haha”, vertelt trouw lid Mari van Heesch. In de werkplaats van Den Ouden werden circa 35 wagens gebouwd. Berrie weet het nog al te goed. “De wagen kwam vaak al binnen vóór de kerst en we bouwden soms tot half februari door. Vooral de vrijdag voor de carnaval werd het in de kantine tot laat gefeest voor al de leden en aanhang die mee aan de wagen hadden gebouwd.” ‘t Hermalen had twee kroegen: De Boerenhofstede en de Nachtegaal. Bij De Boerenhofstede en de Nachtegaal werd er barstte het carnavalsfeest om het jaar los. Bert: “Wij hadden koeien en deze moesten na het feest in de vroege ochtend weer gemolken worden, mooi was dat.”

Apen en Sinterklaas
Ans: “M’n vader was er trots op dat onze generatie het overnam. Op het hoogtepunt liepen er 50 tot 60 man mee met de wagen tijdens de optocht. Wat was dat een mooi stel.” Mari vertelt er meer over: “Het was het jaar van de apen, dat was een topjaar. Na de optocht gingen we met z’n allen langs bij de soepkar. Ans weet nog goed hoe statisch dat materiaal was, haar hele zolder zat ermee vol. Mien: Zo is de vereniging begonnen, maar het werd meer een buurtvereniging dan een carnavalsvereniging.” De vereniging organiseerde in 50 jaar veel activiteiten zoals droppings, fierljeppen, zeskampen, kerststukjes maken en Sinterklaasavonden. Op het hoogtepunt telde de Blekke Ploeg maar liefst 400 leden. Met Marietje Verhoeven samen cadeautjes kopen en bij Adrie Timmermans in pakken en waar ook alle ouders bij betrokken werden. Bij Sjaak Verhoeven speelde de eerste Sinterklaasavond zich af. Voor alle kinderen hadden Sint en zijn pieten cadeautjes en wat lekkers, aldus Mien. Bert herinnert zich de Sinterklaasavond van 1974. “Het was autoloze zondag en Sint kwam dus te paard. Sint vertelde dat ie gelukkig in ’t Hermalen bij 4 boerderijen langs te gaan had hij al voor 45 kinderen een cadeautje af kunnen geven, dat was af tellen en minder vermoeiend. Een editie van de droppings weet Bert nog als de dag van gisteren. Ik ging ooit met de fiets ’s ochtends naar Piet Scheffers maar na de dropping deed m’n fiets het ‘s avonds niet meer. Geloof het of niet die fiets was helemaal bevroren, haha.” De Blekke Ploeg kreeg steeds een kleinere ploeg omdat de nieuwe generatie moeilijker te enthousiasmeren was. Mien: “Vroeger nam iedereen daarvoor de tijd en hielp mee. Anders kwamen gezinnen van soms twaalf kinderen helemaal nergens.” De kinderen van Ans van der Heijden, oud-voorzitter, deden graag mee aan de jaarlijkse playbackavond. “Playbacken was toen populair. Dropping vonden ze ook leuk, ze zaten tot de knieën in het slijk.” Verschillende families waren voor maar liefst vier generaties betrokken bij de Blekke Ploeg.

De laatste loodjes
Henriëtte van der Loo is 25 jaar lid geweest en vervulde jarenlang de taak van penningmeester. Van een carnavalsvereniging is het gegroeid naar een buurtvereniging. Het was moeilijk om dat op een gegeven moment in leven te houden. Je moet niet aan een dood paard trekken. De ommekeer van de buurtvereniging kwam in 2015, het jaar van het 44-jarige jubileum, het café van de Boerenhofstede hield op te bestaan. Van der Loo: “Dat was een hele ommekeer. Bovendien gingen mensen meer skiën, kregen het drukker en het kwam neer op een te klein groepje. Vroeger was het meer een uitje.” Dankzij carnaval werden de wintermaanden opgevrolijkt met gezelligheid en activiteiten. Van der Loo: “Een klein groepje van twintig man bouwde nog een achtbaanwagen, daar hebben we zoveel plezier om gehad. Daarom plakten we er nog een jaar aan, hetzij als loopgroep.” De nieuwe generatie nam nooit het stokje over van de generatie van Ans en Henriëtte. Bovendien stonden de cijfers in de min door het dalende aantal betalende leden, sommige wagens kostten in totaal drieduizend euro. Het laatste bestuur groeide zo langzaam maar zeker toe naar een definitieve conclusie: de Blekke Ploeg stopt. Mari baalde er gruwelijk van toen de Blekke Ploeg voor de eerste keer in vijftig jaar niet meedeed aan de optocht. “Met elkaar ging het altijd heel goed en saamhorig, we waren een hechte vriendenclub.” Desondanks voelde hij enige opluchting toen de verplichtingen van de Blekke Ploeg wegvielen. Wat rest zijn de mooie herinneringen van het verleden met groepsfoto’s, oude emblemen, kielen, een film maar vooral het kunstwerk. Berrie: “We hadden altijd wel wat te doen met z’n allen en het was altijd gezellig samen.” Op de afsluitende avond van de vereniging opperde Bert al dat het kunstwerk aan vervanging toe was. Mari: “De Hermalense gemeenschap is trots dat het nieuwe kunstwerk er toch komt. De Blekke ploeg is daar geboren en gestorven. Het is zeker een Schijndels begrip wat nostalgisch herinnerd mag worden.” Vier generaties lang bestond de Blekke Ploeg, een vereniging om nooit te vergeten.