Door de rabatten te verwijderen en het oorspronkelijke reliëf te herstellen blijft het water beter behouden in het gebied.
Door de rabatten te verwijderen en het oorspronkelijke reliëf te herstellen blijft het water beter behouden in het gebied. Foto: Rob van der Burg & Dirkje Verhoeven.

Staatsbosbeheer en Bosgroep Zuid werken aan herstel leembos Wijboschbroek

Natuur Natuur 1.061 keer gelezen

WIJBOSCH | Veel leembossen in Noord-Brabant hebben het moeilijk door verdroging, verzuring en eutrofiëring, ook wel vermesting genoemd. De oorzaken zijn vooral te vinden in een intensief ontwateringsstelsel en de forse stikstofdepositie. Deze problemen gelden ook voor het leembos Wijboschbroek in gemeente Meierijstad. Steeds meer planten en dieren die kenmerkend zijn voor de bossen op leemgrond, gaan hard achteruit. Sommige zijn zelfs al verdwenen. Om dit aan te pakken, start eigenaar Staatsbosbeheer samen met Bosgroep Zuid Nederland een pilotproject in het najaar van 2022, om het zuidelijk deel van Wijboschbroek te herstellen en toekomstbestendig te maken.

Er staan verschillende herstelmaatregelen op de planning. De focus ligt daarbij zowel op het realiseren van een betere waterhuishouding als op het verrijken van het bos en het koesteren van de soorten die er thuishoren.

Waterhuishouding verbeteren
Een van de doelstellingen van de maatregelen is ervoor te zorgen dat de grondwaterstand toeneemt en dat het gebied het beschikbare water langer vast kan houden. Om dat voor elkaar te krijgen worden sloten en greppels ondieper gemaakt of afgedamd en rabatten (deels) verwijderd. Hierdoor kan het gebied in natte periodes een waterbuffer opbouwen, waardoor het leembos minder gevoelig wordt voor periodes van droogte. (Rabatten zijn langwerpige ophogingen tussen greppels, de grond uit de greppels werd gebruikt om de rabat mee op te hogen)


Door de rabatten te verwijderen en het oorspronkelijke reliëf te herstellen blijft het water beter behouden in het gebied.  Foto: Rob van der Burg & Dirkje Verhoeven.

Ruimte om te groeien, verrijken bosstructuur en meer variatie in soorten
Daarnaast zijn er maatregelen die gericht zijn op het verhogen van de veerkracht van het bos, het verrijken van de bosstructuur met inheemse boomsoorten en het verkrijgen van meer diversiteit in de soortensamenstelling.

Door uitheemse bomen (Amerikaanse eik) of zieke/aangetaste bomen (fijnspar) weg te halen, krijgen de bomen die blijven de ruimte die ze nodig hebben om uit te groeien tot sterke, vitale bomen met brede kronen. De toename in de hoeveelheid licht dat hierdoor op de bosbodem kan schijnen heeft ook een positief effect op allerlei struiken, waardevolle kruiden en belangrijke bosflora. Door aanvullend nog meer kleine open plekken te maken krijgen allerlei soorten de kans om zich opnieuw te vestigen.

Om de veerkracht en structuur van het bos te vergroten, is het daarnaast belangrijk om boom- en struiksoorten toe te voegen. Daarom plant men in de winter van 2022 jonge loofbomen en struiken aan die nu niet of nauwelijks voorkomen in het Wijboschbroek, maar die wel thuishoren in deze leembossen. Denk daarbij aan winterlinde, haagbeuk, veldesdoorn, zoete kers, Europese vogelkers en hazelaar. Deze bomen en struiken hebben bovendien een waardevol rijk strooisel, wat betekent dat ze met hun blad sterk bijdragen aan een gezondere bosbodem.

Alle werkzaamheden samen dragen bij aan de ontwikkeling van een afwisselend, sterk en gezond bos dat klaar is voor de toekomst.


Door het aanplanten van rijk strooiselsoorten, zoals de linde en veldesdoorn, krijgt de bosbodem extra hulp om te herstellen. De rijke en makkelijk verteerbare bladeren van deze soorten dragen namelijk bij aan een voedzamere en beter werkende bodem. 

Planning werkzaamheden
De kap van de bomen start vanaf september 2022. De hydrologische maatregelen vinden aansluitend plaats. Na afronding van deze maatregelen volgt de aanplant in de winter, wanneer de te planten jonge bomen in winterrust zijn. In het bos zijn reeds de toekomstbomen (blauwe stip) gemarkeerd. Zij krijgen de ruimte om verder te groeien door rondom bomen weg te halen (oranje stip).

Het hout dat uit het bos komt wordt op stapels langs de Aakendonk gelegd. Vanuit daar wordt het naar verschillende fabrieken gebracht om verwerkt te worden tot bijvoorbeeld meubels en schuttingplanken.

Excursie pilotproject
Omdat er mensen zijn die het prettig vinden om meer te weten te komen over het hoe en waarom van dit soort projecten, organiseert de projectgroep eind oktober / begin november een excursie om de werkzaamheden in de pilot samen te bekijken en uit te leggen. Er is dan ook ruimte voor het stellen van vragen. Meer informatie hierover is na de zomer te vinden op de projectpagina.

Zorgvuldigheid en veiligheid voorop
Tijdens werkzaamheden houden de uitvoerders zorgvuldig rekening met de dieren, beschermde planten en bezoekers in het gebied. In het najaar zijn er grote machines nodig om de werkzaamheden uit te kunnen voeren. Die rijden ook over de paden. Uit veiligheidsoverwegingen zijn sommige paden daarom tijdelijk afgesloten. Bezoekers worden vriendelijk verzocht de afzettingen te respecteren en niet over de afgesloten paden te lopen. Waar nodig en mogelijk zal de aannemer de paden na afronding van de werkzaamheden herstellen. De sporen die de machines in de natuur achterlaten, zijn doorgaans al gauw niet meer te zien.

Meer informatie?
Voor aanvullende vragen over het project of meer informatie kan men contact opnemen met Bosgroep Zuid Nederland via telefoonnummer 040-2066360. Op de projectpagina op de website, is altijd de actuele informatie te vinden. Hier zal vanaf oktober ook informatie te vinden zijn over de excursie. https://bosgroepen.nl/bosgroep-zuid-nederland/herstel-leembos-wijboschbroek/

Door het aanplanten van rijk strooiselsoorten, zoals de linde en veldesdoorn, krijgt de bosbodem extra hulp om te herstellen. De rijke en makkelijk verteerbare bladeren van deze soorten dragen namelijk bij aan een voedzamere en beter werkende bodem.
Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant

Het laatste nieuws

Uit de krant