Burgemeester: ‘Cyber security moet op Haagse agenda’

SCHIJNDEL | Veertien Nederlandse burgemeesters vragen in Den Haag aandacht voor een centrale aanpak van cybercriminaliteit. Een van deze cyberburgemeesters is Kees van Rooij, die namens de gemeente Meierijstad zijn handtekening onder het pamflet zette.

“Cybercrime neemt exponentieel toe. En aangezien we als burgemeesters ook verantwoordelijk zijn voor openbare orde en veiligheid in de digitale wereld, willen we graag landelijke prioriteit”, stelt Van Rooij. In het pamflet vragen de cyberburgemeesters om ‘een heldere en overzichtelijke governance met één bewindspersoon en één beleidsdepartement, die landelijke regie voeren op de aanpak van digitale onveiligheid’. Ook willen ze aandacht en financiering voor de bestuurlijke en preventieve aanpak van digitale onveiligheid op lokaal niveau.

Wie deze actie richting de onderhandelaars bij het regeerakkoord toejuicht, is Ronny van Gerven. Van Gerven is Regionaal Beleidsadviseur van het Regiobureau Integrale Veiligheid Oost-Brabant, dat de 37 Oost-Brabantse gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie ondersteunt bij het opstellen van en uitvoering geven aan het Regionaal Veiligheidsplan. “Er zijn wel initiatieven om cybercrime te bestrijden, maar die zijn veelal versnipperd. Structurele aandacht, centrale regie én passende middelen om digitale veiligheid te realiseren zijn nodig om doeltreffend op te treden.”

Iedere ondernemer en particulier kan slachtoffer worden van cybercrime, stelt Van Gerven, die laatste zélf nog de dupe was van online criminelen. “Ik zocht op internet naar een elektrische schroevendraaier. Ik werd doorgeleid naar een website, waar een pop-upscherm verscheen. In de haast dacht ik op ‘annuleren’ te klikken, maar het bleek ‘abonneren’ te zijn. Het kwaad was toen al geschied. Er verscheen direct een melding in mijn digitale agenda: ‘10.00 uur Cyber Attack’. Korte tijd later werd ik gebeld en werd er een bandje afgespeeld met een intimiderende boodschap. Ik kan je zeggen: zoiets maakt grote indruk, en in zo’n situatie handel je vaak overhaast. In mijn geval liep het gelukkig goed af, maar wat als je als ondernemer getroffen wordt en criminelen beschikken over allerlei bedrijfsgegevens?”

Volgens Van Gerven kiezen cybercriminelen hun slachtoffers niet gericht uit. “Ze schieten met hagel en de zwakste schakel pakken ze. Dat zijn dus lang niet altijd grote bedrijven, maar ook de bakker of het autobedrijf. De schade die ze veroorzaken, is vaak desastreus en de pakkans is extreem klein, aangezien cybercriminelen hun aanval van overal op de wereld kunnen doen. Het is dus van groot belang dat er een centrale, landelijke aanpak komt.”

Die noodzaak klinkt ook door in het pamflet dat de cyberburgemeesters naar Den Haag stuurden. ‘Als lokale overheden kunnen we de rappe ontwikkelingen in de digitale wereld niet individueel bijbenen. We hebben landelijke support en regie nodig’, schrijven ze. Van Rooij: “Het beleid kenmerkt zich nu vooral door incidentele impulsen en support. Dat leidt niet tot wezenlijke verandering. Ook worden de middelen hierdoor niet altijd efficiënt besteed en brengt het niet alle 352 Nederlandse gemeenten vooruit.” Daarmee doelt de Meierijstadse burgemeester op de grotere gemeenten, die zijn verbonden aan de Citydeal Lokale Weerbaarheid Cybercrime. Van Rooij stelt dat als burgemeesters hun verantwoordelijkheid waar willen maken, passende randvoorwaarden onmisbaar zijn.